Pan Józef Szczepański – znany ekspert kolejowy i członek Stowarzyszenia Ekspertów i Menedżerów Kolejowych opracował Analizę dotyczącą kwestii określonej w ustawie o transporcie jako INNA DROGA KOLEJOWA. Tytuł Analizy – TRZECIA DROGA KOLEJOWA. Zachęcamy do zapoznania się.

Trzecia droga kolejowa

  Nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym (dalej Ustawa), dokonana Ustawą z dnia 29.listopada 2016r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016, poz. 1923), zmieniła lub wprowadziła nowe określenia związane z terminologią kolejową. Dotyczy to  m.in. zmiany w art. 4 takich określeń jak: „infrastruktura kolejowa”, „droga kolejowa”, „linia kolejowa”, „bocznica kolejowa”. Ponadto wprowadzono nowe określenie – „inna droga kolejowa”, które znalazło się w następujących przepisach:

-art. 5 ust. 2a:

 „Zarządca sporządza statut sieci kolejowej wskazujący linie kolejowe, bocznice kolejowe oraz inne drogi kolejowe przez niego zarządzane, a także wskazujący, które z nich stanowią infrastrukturę nieczynną lub prywatną. Zarządca umieszcza             w statucie sieci kolejowej również informację o elementach infrastruktury kolejowej wchodzących w skład linii kolejowej, które są zarządzane przez innego zarządcę”;

– art. 13 ust 1a pkt 7:

 „Do zadań Prezesa UTK w zakresie nadzoru nad podmiotami, których działalność ma wpływ na bezpieczeństwo ruchu kolejowego  i bezpieczeństwo eksploatacji kolei, należy:

1) ……………….

7) nadzór nad zachowaniem bezpieczeństwa w transporcie kolejowym oraz prawidłowym utrzymaniem i eksploatacją linii kolejowych, bocznic kolejowych oraz innych dróg kolejowych”;

– załącznik nr 1 do Ustawy:

 „W skład infrastruktury kolejowej   wchodzą następujące elementy, pod warunkiem, że tworzą część linii kolejowej, bocznicy kolejowej lub innej drogi kolejowej, lub są przeznaczone do zarządzania nimi, obsługi przewozu osób lub rzeczy lub ich utrzymania:…”

Niestety, ustawodawca w artykule 4 Ustawy nie zdefiniował pojęcia „inna droga kolejowa”, w związku z czym ta kategoria drogi kolejowej jest dowolnie interpretowana w dokumentach zarządców infrastruktury kolejowej. W statutach sieci kolejowej sporządzanych przez zarządców, jako inna droga kolejowa są wskazywane różne rodzaje torów kolejowych, a mianowicie:

• PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.: w Wykazie innych dróg kolejowych (załącznik nr 3  do Statutu) umieszczono wszystkie tory, po których nie jest prowadzony ruch pociągów. Są to zatem  wszystkie tory stacyjne poza torami głównymi zasadniczymi i głównymi dodatkowymi o różnych funkcjach (odstawcze, ochronne, ładunkowe, komunikacyjne itp.), a także wstawki torowe między rozjazdami;
• CTL Maczki-Bór S.A.:  do innej drogi kolejowej zaliczono tory dojazdowe do bocznic kolejowych;
• Jastrzębska Spółka Kolejowa SA, Dolnośląska Służba Dróg i Kolei, Infra Silesia   SA : w statutach nie wykazano innych dróg kolejowych, pomimo iż na sieci kolejowej tych zarządców są na stacjach eksploatowane tory o funkcjach innych niż prowadzenie ruchu pociągów.

Po dokonaniu przeglądu statutów sieci kolejowej sporządzanych przez ww. zarządców można dojść do wniosku, że tory kolejowe pełniące te same funkcje zaliczane są do różnych kategorii drogi kolejowej. Taka swoboda interpretacyjna określenia „inna droga kolejowa” nie powinna mieć miejsca, chociażby ze względu na kwestie związane z regulacjami dotyczącymi bezpieczeństwa ruchu kolejowego oraz  warunków budowy i utrzymania infrastruktury kolejowej.

Ponadto należy podkreślić, że w aktach prawnych wydanych przez ministra właściwego ds. transportu nie znajdujemy odniesień do innej drogi kolejowej np.:

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2005r. w sprawie ogólnych warunków prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji (tj. Dz.U. z 2015, poz. 360 z późn.zm.);
• Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 151, poz. 987 z późn. zm.);
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 20 października 2015r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych oraz bocznic kolejowych z drogami i ich usytuowanie (Dz.U. poz. 1744 z późn.zm.).

Poza tym, w art. 5 Ustawy wśród zadań należących do zarządcy infrastruktury nie wymieniono nadawania i znoszenia  drodze kolejowej statusu innej drogi kolejowej.

 Mamy zatem do czynienia ze swoistym stanem „pustki prawnej”, która dotyka ważnych kwestii związanych m.in. z bezpieczeństwem ruchu kolejowego. Zachodzi zatem konieczność wypełnienia tej „pustki” poprzez podjęcie stosownych działań legislacyjnych.

Stowarzyszenie Ekspertów i Menadżerów Transportu Szynowego
Józef Szczepański
Ekspert